Así foi a miña ascensión ao Shisha Pangma Central (8.012 m), e descenso.

Antes de comezar, un par de aclaracións:

– O Shisha Pangma está formado na súa parte superior por unha longa aresta nevada en cuxos extremos se identifican dous cumios, o Central e o Principal. O Principal (8.027 ou 8.013 m, segundo as fontes), é un dos afamados 14 cumios principais de oitomil metros do mundo e era o obxectivo da miña expedición. O Central (8.008, 8.012 ou 8.014 m… segundo as fontes) é un cumio secundario, pero está recoñecido como cumio oficial de oitomil metros; eu emprego a cifra de 8.012 porque é a que figura nos certificados de cumio que emiten os chinos.

– Na prestixiosa web española www.desnivel.es (07-10-2013), apareceu a nova de que o polaco Andrzej Bargiel fixera cumio en solitario, o 2 de outubro, no Shisha Pangma Central (8.012 m). Pois ben, eu tamén estaba por alí, e ademais fixen cumio o mesmo día e pola mesma ruta, a normal da cara norte. En Desnivel xa teñen a miña versión da ascensión, e conto que a publiquen porque ma pediu o seu director. De momento eu xa a publico a continuación. Os horarios expresados son locais (Tíbet-China), motivo de moitas confusións, pois no CB empregábase o chinés e o nepalí (unhas dúas horas menos).

Como sabedes, compartín a expedición ao Shisha Pangma cun equipo de 4 polacos; o seu obxectivo principal era conseguir que Andrzej descendera do cumio con esquís, e o lograron. Así, os 5 temos compartido viaxe e estancia no CB, baixo a organización da coñecida axencia nepalí Seven Summit Treks. A relación foi boa, a pesares das dificultades polo idioma, temos rido.

A miña expedición foi individual, non contei con sherpa nin compañeiro de ascensión, logo na montaña non adoito estar só, inda que frecuentemente si, e establezo a miña estratexia pola miña conta… e risco. A min gústame a soidade na montaña, intimo con ela, pero non rexeitamento a presencia doutros montañeiros, simplemente gozo da montaña en calquera caso. O que si conto é co apoio dalgunhas entidades e sobre todo de moita xente, principalmente de miña benquerida terra galega, a quen lles agradezo enormemente a súa confianza, ánimo e empuxe.

Unha vez aclimatados e con campamentos de altura preparados, as distintas expedicións e cos últimos partes meteorolóxicos, chegamos á conclusión de que o día de cumio ideal era o 2 de outubro. 14 europeos e 3 sherpas (de Carlos Soria), preparámonos para ese día chegar ao cumio do Shisha Pangma Principal (8.027 m), cada cal seguindo a súa estratexia. Pero pronto houbo cambio de plans por parte dalgúns alpinistas e as forzas dividíronse.
Así, o suízo e o inglés partiron o 29 de setembro do CB para intentar facer cumio o 1 de outubro. A noite anterior, no C3, o intenso frío fíxolles desistir do intento e descenderon. Ese mesmo día 29, o equipo de Carlos Soria (4 alpinistas e os seus sherpas) saía do CB co plan de avanzar a ritmo de campamento por día e cumio o 2, so uniuse a ese plan o danés Jakob Urth. Pola miña parte, iniciei o ascenso o día 30 para, saltándome o C2, facer cumio tamén o día 2. O resto de europeos atrasaba o su intento ao día 3, en principio tamén con meteoroloxía favorable.
O día 30 salgo do CB, vou lixeiro de peso e alcanzo o C1 en 6 horas, o que estaba ben de horario, pero a pesares de saír descansado e con ganas, chego ao campamento cunha sensación de cansazo superior ao esperado. Valorando ese detalle e o que sucedeu a outros alpinistas, posteriormente chegamos á conclusión de que o CB, a 5.620 metros, é ideal para aclimatar, pero demasiado alto para unha boa recuperación física, o desgaste non é evidente, pero mingua moito. Ao C1 van chegando outros alpinistas, entre eles Darek Zaluski, líder do equipo polaco, con moitas e interesantes expedicións (5 oitomiles e considerado como un dos mellores cámaras-alpinistas), como avanzada de Andrzej e do seu irmán Grzegorz (guía internacional de montaña e tamén cámara), quen sairían do CB os últimos, na madrugada do día 1 coa intención de chegar ao cumio o 2 y baixar xuntos esquiando. O equipo polaco se completaba co fotógrafo Marcin Kin, inda que non pasou do C1. As imaxes tomadas polos polacos son impresionantes.
O día 1 salgo de madrugada, teño que salvar 1.100 metros ata o C3. Vou o primeiro e atópome coa sorpresa de que a pegada ten sido cuberta pola neve. Ao ter que refacer a pegada o esforzo extra suponme un gran desgaste e tardo case 5 horas ao C2 (cando xa tiña subido en 3 horas). Tómome un descanso (30´- 45´) e reinicio a marcha, a neve non está en bo estado pero agora a pegada está ben, precédeme o equipo de Carlos Soria e antes deles xa teñen pasado os dous europeos (suízo e inglés) cos que me cruzo na súa retirada. Alcanzo tamén a Jakob, quen non se atopa forte e decide descender. Eu sigo subindo, chego ao C3 (7.452 m) sobre as 9 da noite, tras unha xornada de 14 horas e media, estou fundido. Falo co equipo de Carlos Soria quen me ofrece bebida quente, son os únicos no C3 e infórmanme dos seus plans de cumio. Monto a miña pequena tenda e entro rendido no saco, esperto ás 2 da madrugada, hidrátome ben e ceo! Recibo o parte meteorolóxico que me alerta de que o mal tempo adiántase e o día 2 haberá pouca visibilidade e bastante vento.
Ao amencer do día 2 de outubro, o equipo de Carlos Soria tamén ten un mal prognóstico do tempo e os seus sherpas, que saíran de avanzada, informan do mal estado da neve. Deciden abortar o intento de cumio e descender. É entón cando dígolles que eu intentarei o cumio Central, deséxanme sorte e preparo as miñas cousas.
Candoestou a punto de saír aparece Andrzej (durmiracos seuscompañeiros noC2 e no ascenso ao C3 o seu irmán non atopousecon suficientes forzase terminou por regresar aoC2), pregúntame a que cumio vou e dígolle que ao Central. Dimeque a el lle vale. Para alegría dos presentes, nonsubirei só, lévome moi ben con todos os membros doequipo de Soria equedaron máis tranquilos. Inicio oascenso mentres Andrzej descansa un pouco, bebe ecome. Pronto sento o seu alento, adiántame, é un verdadeiro portento, esmaga aneve como quen pisa uvas navendima. Atopamos tramos en que a neve está tan mal que temos que pasar “a gatas” para afundirnos o menos posible epoder avanzar. Andrzej vaimesacando rapidamentedistancia. Eu vou moi cansodo día anterior e paso por malos momentos, o vento tamén castiga, penso en renunciar, pero non quero facelo, inda vou en hora e sei que odescenso érápido e seguro porque haibastante cordafixa (aprox. entre os 7550 e7800 m), eteño necesidadede chegar, nonpor min, senónpor dedicarlle o cumio a un amigo falecidona montaña, isodáme ánimo e a mente éo “músculo” máis poderoso que temos, eu así o creo, e sigo subindo. Vexo a Andrzej chegar ao cumio (son máis das 3), e seique eu tamén podo, si quero… e claro que quero. Andrzej tarda moito en iniciar o descenso cos esquís, a neve esborrállase, provoca una pequenaavalancha, pero por fin decídesee ogravo en vídeo. Chega xunto a min, detense e dimeque por onde elten subido está moi perigosopolo risco de avalanchas. Desexámonossorte e vaise rapidamente sobre os seus esquís. Decido non seguir a súa pegada e diríxomea unha zona rochosa pola que gañar altura de forma máis segura, o terreoé mixto e a neve está mal, paso apuros pero logro saír por arriba, logo sigo cara o cumio… echego, é un montón de neve inestable na que cravo opiolet como quen mete odedo na nata, medo me da, móvome moi a modoasentando cada paso. Observo a aresta que conduce ao cumioPrincipal, parece factible, outro ano quizais. É moitarde, son as 18.45h, quédanmeunhas dúashoras de luz natural. Tomo unhas fotos, marco o cumio noGPS (indica 8.020 m) egardo o trak, nonquero ter problemas nodescenso. 20minutos e para abaixo. Chego ao C3 pasadas as 10 da noite, sencontratempos.Estou só, sei que seguireiasí en todo odescenso e que non será doado, o mal tempo está garantido. Pero nocampamento síntomeseguro, saboreo o cumio, emociónome epenso no meuamigo, chamo a Xulio (meu irmán) para dicirllo eque o publique,dedícolle o cumio á“Memoria de Abel Alonso ea súafamilia”.
A noite é tremenda, un vento enfurecido azouta a miña feble tenda. Ao día seguinte non se mira nada, alá onde bote unha ollada todo é branco, está nevando, espero a que despexe un pouco, ao final teño que saír así, recollo todo e vou para o C2, pero teño que facer pegada na neve fresca, con vento en contra, e tardo unhas 7 horas (ese descenso o tiña realizado en hora e cuarto cando estaba aclimatando), e ademais cústame atopar o campamento a pesares do GPS. Outro día que vou ao saco esgotado, pero satisfeito. Á mañá seguinte o mesmo, abrir pegada, pero é máis curto, en duas horas e media chego ao C1, onde teño de todo e recupero ben. Vou lento, pero o mal tempo faime ser prudente e afianzar cada paso, ademais non teño presa e estou ben.

O sábado 5, recollo todo, é moito material a cargar, pero nunca deixo nin o máis mínimo resto (excepto o material orgánico), e o peso é brutal. Fabrico una especie de macuto para deslizar sobre a neve e aliviar a mochila, descendo ata a lingua do glaciar (penitentes), onde non me queda máis remedio que cargar todo ás costas para cruzar o xeo, é o último obstáculo importante, e onde por certo terminou o descenso de 1h20´ de Andrzej esquiando dende o cumio. Superar ese obstáculo tan cargado, supúxome 3 horas e cuarto (con anterioridade xa o tiña realizado en apenas unha hora, sen carga). Foi moi duro. Despois inda tiña que realizar un penoso descenso pola pedregosa beira do glaciar ata o CB, un percorrido normalmente de 2 horas mínimo, pero o axudante de cociña do meu campamento esperábame para axudarme. Non pedira axuda, pero aceptei gustoso o seu ofrecemento. Cheguei ao CB esa tarde, moi canso, pero moi feliz, á fin e ao cabo conseguira chegar ao cumio, fermoso lugar estea onde estea; espremese o meu corpo ao límite, sufrido e resistido… e sentido intensamente, vivira outro soño e iso é, en definitiva, o que fai que a vida mereza a pena, loitar polos nosos soños.

Día 6, domingo. Desmontamos o CB, marchamos da montaña. Tamén o fai o grupo de Carlos Soria. Mentres, Danilo, Eelco e Frank, marchan cara o C1 para un último intento de cumio, teñen montados os seus campamentos 1 e 2. Pero está nevando, e xa son varios días igual, dígolles que deberían esperar, hai moita neve fresca, pero din que non teñen máis días. Os nosos iacs están rebeldes, unha e outra vez espallan a súa carga e non damos avanzado. Por fin tras varias horas, iniciamos a marcha sen ter que parar cada dous por tres. Eu vou moi canso, e o meu 7º día consecutivo sen descansar e cargando coa mochila. Por fin, xa noite chegamos ao CB chino, perdín a conta das horas, pero tardamos máis que cando subira unhas semanas antes, o manto de neve en toda a ruta fixo o percorrido máis duro e interminable. Esperábannos un jeep e un camión no que cargamos o material que portaban os iacs. Marchamos rápido, pretendíamos chegar a Zhangmu, preto da fronteira, pero os guías consideraron que quedaramos en Nyalam, porque xa era moi tarde.

Luns, 7. Reiniciamos a viaxe rumbo a Kathmandu, e como xa o contei en facebook, non o vou repetir para non ser pesado. Pero si poño unhas fotos.

Días 8, 9, 10 e 11. Descanso, relax, charlas con compañeiros da aventura, revisar material, limpar e secar. Meu corpo vai recuperando algo de peso e van desaparecendo as marcas do frío e o sol, sobre todo na pel da cara e os beizos, os que máis sofren. Tamén vou recuperando a sensibilidade dos dedos, non teño conxelacións pero a exposición ao frío deixa secuelas temporais que duran unhas semanas, sobre todo nos dedos e dedas que si teñen sofrido conxelacións anteriores. Parte do meu tempo vai para facer algo de turismo e dar paseos pola sempre interesante cidade de Kathmandu. Hoxe, mentres almorzaba con Jakob, chegou Eelco, contounos a peripecia do seu trío no último intento de cumio, no que non pasaron do C1, por mor da abundante neve e as avalanchas constantes, e tiveron que dar por perdido o seu C2, mágoa, porque aí quedan moitos cartos invertidos, ademais das ilusións.

Mañá día 12 inicio a miña viaxe de regreso a Vigo, onde teño previsto chegar o domingo 13, ás 19.22 h (estación de tren de Vigo-Guixar). Festival de apertas!!!

Sechu López

Kathmandu, 11 de outubro de 2013.

50 Aniversario da Federación Galega de Montañismo (1963 – 2013).

SMS recibidos dende 28 de setembro:

Dende o artigo anterior teño recibido sms de:

Patri, Rosa Luengo, Jony (fisio), Juan Taboada, Alberto Filgueira, Victor Impar, Abel A.R., Mariano, Nacho e Mercedes, Lourdes Castiñeira, Susana, Alex, Ivan EGAM, Bran, Ana Tika, Jose Carlos, María Amate, Javi Diéguez, Xoan Carlos, Rosiña Paredes, Manu B., Antonio e Conchi, Make-Beni, Xulio, J.C. Homobono, Ana Caramés, Alex Sevilla, Jaco, Nerea, Ximnasio Saúde e Deporte, Fisio Lence & Martínez, Carlos chistes, Jose Díaz, Marisa, dfd, Luís González, Nacho, Carlos Garrido, Roberto López, Iago Celtas, Manoel (Manu), Rocío, Adolfo Puch, Helga, Haritz, Manel – Concello de Vigo, Agus, Manoel Chao, Ignacio López-Guerra, Stefano, Tinker, David, Andrea Michele, Pedro, Ana, Françoise, Armando, Isa FGM, Marian Ribeira, Marcos, C.M.Celtas.

Nota: O meu teléfono satélite xa non está operativo.